Aslında fiziki birer mutfak olan hayalet mutfakların son zamanlarda yıldızı parlamaya başlamıştır. Sadece birkaç farkla… Popülerliğini pandemi sürecinde artıran hayalet mutfaklara “Bulut Mutfak” adı da verilir. Seyahat, işletme ve yemek süreçlerini kökünden değiştirebilecek birer işletmedir. Hayalet mutfaklarda oturma alanları yoktur ve sadece üretim odaklı çalışılır. Peki, hayalet mutfak tam olarak nedir ve nasıl çalışır diye merak ediyorsanız, detayları içerikte bulabilirsiniz.
Hayalet mutfaklar en basit tanımıyla yalnızca teslimat yapılan yemeklerin hazırlanması için kurulmuş profesyonel yemek hazırlama üniteleridir. Müşterileri için kullanılabilecek bir vitrin, garsonlar, yemek salonu ve park yeri bulundurmasına gerek olmadan yemek hazırlama operasyonlarını yürütürler. Hayalet mutfakların, sanal mutfaklardan farkı kendi başlarına bir restoran markası olmayıp, birden fazla restoran markası için mutfak hizmeti veren tesislere sahip olması ya da bağımsız tesisler olarak faaliyetlerini yürütebilmeleridir. Herhangi bir kamusal varlığa ve alana sahip değildirler. Fakat bunun yanı sıra yemek dağıtım uygulamalarında son derece canlı ve iyi durumdadırlar. Özetle hayalet mutfak ya da yurtdışındaki tanımlaması ile Ghost Kitchen, sizlerin tüketmesi için yiyecek hazırlama aşamasında kullanılan fiziksel mutfak alanlarıdır. Konuya daha da yakından bakıldığında, hayalet mutfaklarla çalışan restoran menülerinin, gerçek mekanda yemek hazırlayan menülerden farkı yoktur. Hayalet mutfak konsepti şeklinde hizmet vermenin bir diğer avantajı da şehir merkezindeki yüksek kiralardan kurtulmak için şehrin dışında endüstriyel alanlara kurulabilmeleridir.
Her ne kadar hayalet mutfakların çalışmaya başlaması çok yeni olmasa da, faaliyetlerinin hızla desteklenmesini sağlayan pandemi süreci olmuştur. Bu dönemde restoranların bazıları geçici olarak, bazıları ise kalıcı olarak kapandı. Diğer mutfaklar ise farklı başarı düzeylerinde olmak üzere teslimat modeline dönüşüm yaptı. Bu dönemde bazı gıda işletmecileri yemek salonu bulunan standart bir restoran açmanın hiç uygun olmadığını fark ederek, pazardaki varlığını sürdürebilmek için hayalet mutfaklardan yararlandı. Nakliye masrafı, hafifletilebildiği ya da fiyatın içine dahil edilebildiği takdirde, hayalet mutfaklar ile çalışan yiyecek dağıtım ekipleri varlıklarını sürdürmekte sıkıntı çekmiyor. Müşterilerin hayalet mutfak trendini benimseyerek, hızlıca uyum sağlamasına paralel olarak bu tip işletmelerin gıda sektöründe uzun süre kalıcı olabileceği düşünülüyor.
Dünya genelinde, gün geçtikçe gıda dağıtım endüstrisi faaliyetleri hızlanarak arttığı bilinir. Hayalet mutfaklar yemek dağıtım hizmetlerine yönelik artan talebi karşılamak için çoğalmaya devam eden önemli bir gelişmedir. Hayalet mutfakların genişlemesi ve çoğalması hem yemek dağıtımında, hem de restoran endüstrilerinde büyüme ve gelişmeyi sağlayan bir sıçrama olarak bilinir. Amerika Birleşik Devletlerinde yapılan araştırma ve bilimsel tahminlere göre 2025 yılına kadar hayalet mutfakların 42 milyar dolarlık yıllık gelir elde edebilecekleri düşünülür. Avrupa’da ise hayalet mutfaklar sayesinde yapılan gıda dağıtım uygulamaları 2020 yılı hesaplamalarına göre yıllık 19 milyar dolar gelir getirmiştir. Bu rakamın 2025 yılına kadar 30 milyon dolara ulaşacağı tahmin edilir.
Hayalet mutfakların başlıca avantajları şunlardır:
Müşterinin oturması ve yemek yemesi için boş alana gerek olmaması işletmenin kiradan tasarruf etmesini sağlar.
Hayalet mutfak varlığının sağladığı fiziksel konum avantajı daha da önemlidir. Bu yüzden de hayalet mutfaklar kiralama maliyetleri daha da ucuz alanlarda kurulabilir.
Müşterilere hizmet vermek ya da oturma alanını korumak için bekçi ya da güvenlik görevlisi kiralamaya da gerek yoktur. Vale hizmetine, tadilatlara ya da kağıt menülere gerek yoktur.
Hayalet mutfak kullanımı optimize edilmiş teslimat rotası ve gittikçe genişleyen mutfak alanı ile daha düşük işçi maliyetlerine katkıda bulunur.
Normal şartlar altında tipik bir restoranda saatte 15 ila 20 sipariş verilirken, hayalet mutfakta tek bir çalışan saatte 60 sipariş alabilir.
Böylece hem kullanılması gereken alan azalır hem de işletme maliyetleri düşürülür. Bu sayede de satılan gıdanın fiyatını değiştirmeden daha yüksek bir kar marjı elde edilmesi mümkün olur.
